Reniere&Depla

“These paintings transcend time, it is both now and forever, the distant and the atmosphere that surrounds us. It is as beautiful as it is forbidden, it borders the line between joy and a strange sense of the unknown, almost fearful.“ (from a letter of an Australian visitor)

An exhibition like a walk between two working quarters, two worlds, each other's equal or each other's mirror image?

Central France somewhere in a village where Georges Sand stayed, the balcony terrace suspended over a valley and Down Under in Australia where the nights of deepest darkness and the stars are brighter.

In a playful presentation, we want both worlds to complement each other.

But in the working process, of course, it is mainly our eyes and hands that connect.

In ‘As Beautiful as Forbidden‘, we reflect on the impact and influence of a work residency on us, as artists. How to live and work in a completely different environment than our own studio and how does this reflect in the work.

Text © Reniere&Depla
Images © Cedric Verhelst

(For more information, please check the NL version.)

“These paintings transcend time, it is both now and forever, the distant and the atmosphere that surrounds us. It is as beautiful as it is forbidden, it borders the line between joy and a strange sense of the unknown, almost fearful.” (from a letter of an Australian visitor)

(“Dit werk overstijgt de tijd, het is zowel in het nu als voor altijd, zowel het verre als het moment dat ons omringt. Het is even mooi als verboden, het grenst aan vreugde en aan een bevreemdend gevoel van het onbekende, bijna angstig.” (uit een brief van een Australische bezoeker))

Een tentoonstelling als een wandeling tussen twee werkverblijven, twee werelden, elkaars gelijke of elkaars spiegelbeeld?

Midden-Frankrijk ergens in een dorp waar Georges Sand verbleef, het balkonterras hangend boven een vallei en Down Under in Australië waar de nachten van het diepste donker zijn en de sterren helderder.

In een speelse presentatie willen we beide werelden elkaar laten aanvullen.

Maar in het werkproces zijn het uiteraard vooral onze ogen en handen die verbindend zijn.

In ‘As Beautiful as Forbidden’ reflecteren we over de impact en invloed van een werkverblijf op ons, als kunstenaar. Hoe te leven en werken in een compleet andere omgeving dan ons eigen atelier en hoe weerspiegelt zich dit in het werk.

Wat is voor ons een residentie?

Verkenningen, ontdekkingen, onderzoek en veel wandelen, ook s’nachts. Nauwlettend vastleggen hoe het schaarse licht valt op de ondergroei en vreemde schaduwlijnen achterlaat op huizen en straten.

In een outback ervaring waar een bijna existentiële oerangst onze perceptie kleurt. Waar soms het wondermooie oneindige landschap onder een eindeloos geluchte luidkeels roept en je als mens teruggooit tegen de rots of in de schaduw van een schaarse boom.

Vervuld geraken van deze nieuwe wereld, de machtige natuur, zijn geuren en geluiden en de vele en diverse invloeden. Vreemde vogels maken zich hoorbaar, babbelaars, bijeneters, kaketoes, de nogal aanwezige raven en s’nachts een waaier van onbekende, scharrelende, sissende, kwakende en fluisterende geluiden.

...en dan is er op beide plaatsen vooral de tekentafel, het gekende, de vertrouwde werkwereld.

Enkele bedenkingen uit onze dagboeken:

September 2022, Gargilesse (FR)

“De kijkervaring vanaf het balkonterras. Je hangt er letterlijk in de vallei, een immense horizon van bomen en open ruimtes, onderhevig aan weer, wind, zon, nacht en ochtendmist…alles omvattend.

Je wordt constant naar die uitkijk toegezogen, een vast observatiepunt dat ons grenzeloze mogelijkheden biedt om verder te werken aan onze reeks op papier ‘Darkness Visible’.

De contradictie tussen dat vaste waarnemingsplatform en het eindeloze aantal voorbijschuivende beelden die zich opdringen, is fascinerend.

De zon staat links op, achter de heuvelrug en verschijnt plots in alle kracht om dan alle uren van de dag langs onze loge te flaneren en ‘s avonds rechts opnieuw te verdwijnen achter de heuvelrug.

Pas later komen we ertoe om dichterbij te kijken naar de organische vormen van de ons omringende natuur. De enige vorm van bewoning die we kunnen waarnemen is een uithoekje van het dorpskerkhof en de met bomen omrande toegangsweg.

De zomer zoekt zijn einde, opvallend hoe alles in de regio hier nog ontzettend groen is.”

‘Ce n’est que la lumière qui résiste le temps’, Georges Sand

...een verwelkte roos in een voortuin, een imposant kasteel en illustere voorgangers zwart omlijst opgehangen in de residentie, elke dag opnieuw het spel van wolken en licht, de onmogelijkheid van de inventarisatie van de wolken, onze verknochtheid aan de bomen, de stille getuigen van onze levens en de ontelbare geuren van de wind, overstijgen dit moment...

Januari 2024, Adelaide (AU)

Een verderzetting van onze ‘Darkness Visible’ reeks maar nu op basis van onze nachtelijke waarnemingen aan de, letterlijk, andere kant van de wereld. De nacht is de nacht, denk je, maar het weinige veeleisende licht reflecteert zich hier anders. De kleurweerspiegelingen zijn delicater en kleurrijker, de flora heeft hier andere vormen, de hemellichamen staan op plaatsen die niet horen. En de geuren, de temperatuur, de geluiden zijn zo anders dat ze onoverkomelijk ook deelachtig worden aan het interpreteren van de duisternis. De door herhaaldelijke bosbranden getergde eucalyptusbomen zijn zwarte sculpturen geworden die nog steeds opnieuw leven in zich dragen. Met beperkte middelen, op oude kartonnen dragers, kleine houten geplamuurde paneeltjes, en met wat aanwezig was aan materiaal in de studio schilderen we een reeks interpretaties van die Australische nachten. Soms krijgen we zoals op Kangaroo Island de hulp van stormachtige hemels en bliksemschichten. Of in de eindeloze graslanden van de bush en aan de voet van de bergen in de Flinders Ranges een inzicht in de uitdagende duisternis, overweldigd door de miljarden sterren (die wij in B dank zij de lichtvervuiling niet meer zien).

Het is een voorrecht om dit te ervaren en te interpreteren in ons nieuwe werk.

“...De tijd is hier een stonde: een bruin nevelend aura van wolken dat zich rondom de maan langzaam bewoog en komt vast te staan, de sterren staken hun migrerend pad aan het hemelgewelf.

Het beeld grijpt de nacht in een moment waarin ze een omslag van licht wordt. Dan is er het ontspinnen van de tijd, in de handen van de kunstenaars. Strooiend met kleur, wrijven ze het grijs van de nacht tot voorbij het punt waar ons kijken faalt. Een blauwige maan, een glimmende flard van sterren, het ambigue van de schemering.

Dit is de nacht zoals de slapeloze haar ziet.” Eleen Deprez & Michael Newall

“...Reniere&Depla zijn nomadische schilders, ze laven zich aan de plekken waar ze vertoeven. Ze kijken goed en voelen goed aan. Ze hebben voelsprieten, als ik dat zo mag zeggen. Ze ‘ver-beelden’ wat hen raakt. In verf maken zij zichtbaar wat wij niet zien, wat wij veronachtzamen, wat wij nog niet gezien hebben.

Er is hun nachtoog, een term van filosoof Eric Oger. De schuine blik waarmee ze uit hun ooghoek naar de wereld kijken. ‘Nacht-oog’ wil ik ook letterlijk gebruiken voor hun recente en immer groeiende reeks ‘Darkness Visible’. Ook tijdens hun residentie in Gargilesse – en dit jaar in Australië, er is al naar verwezen – hebben ze de nachthemel geschilderd, in meer dan honderd variaties.

De sterren zijn lichtjaren van ons verwijderd. Opnieuw brengen Reniere&Depla een universum in beeld dat mogelijkerwijs al lang niet meer bestaat, waarvan wij alleen nog een laatste flikkering zien.

Steeds weer is er hun fascinatie voor licht en kijken. Voor de vreugde én het bedrog van het kijken. Er is hun fascinatie voor de tijd en wat die tijd met ons doet. Met ons oog, ons geheugen, ons hart.

In al deze verkenningen blijven Reniere&Depla trouw aan hun kunst, aan hun schuine blik, hun verwondering, hun ‘loerhoek’ – een woord dat ik graag leen van Bernard Dewulf.

Ze zijn de meesterlijke schilders van de oorverdovende stilte, de doffe glans van de tijd, de vreemde roerloosheid der dingen en het raadselachtige licht van het verleden, dat eeuwig onvoltooid blijft.

En tegelijk zijn ze zo alert voor het woelen van de geschiedenis en brengen met hun verf in beeld wat wij, gewone stervelingen, alleen maar kunnen vermoeden...” Eric Rinckhout

We houden eraan Paul en Marie-Rose Benoot-Declercq, (@paulzilton) te bedanken voor de gastvrijheid in hun zo inspirerende residentieplek.

Dank ook aan @Jingwei_Bu voor het gastvrije verblijf in haar studio en aan @The_Little_Machine voor het tentoonstellingsproject ‘Il me semble que la misère serait moins pénible au soleil’ in Adelaide (AU).

Tekst © Reniere&Depla
Beeld © Cedric Verhelst